Hoa mơ, hoa mận nở trắng trời
Mùa hoa xuân phương Bắc mở đầu bằng mùa hoa mơ phủ trắng khắp các triền đồi từ các xã Chiềng Sơn, Mường Sang, đến thị trấn Mộc Châu… Cũng giống như hoa mận, hoa mơ khi đã nở là nở ồ ạt, từng chùm hoa hẹn nhau bung nở cùng lúc trắng muốt cả một rừng cây. Các cánh hoa khi bung ra trắng tinh khôi nhưng tròn đều chứ không thuôn dài như mận, đài hoa phơn phớt đỏ. Nếu nhìn từ xa, những quả đồi trắng muốt pha sắc xanh non là đồi mận, còn những quả đồi trắng nhưng hơi nhuốm màu đỏ mới chính là đồi hoa mơ. Đứng giữa rừng mơ ngày xuân, hoa trắng như phủ một lớp tuyết mỏng trên những thân cây khẳng khiu, xù xì, ngỡ như đang lạc vào thế giới thần tiên nào đó.
Sắc thắm hoa đào ngự trị
Bước sang những ngày xuân ấm áp, khắp cao nguyên Mộc Châu khép lại mùa cũ bằng những cánh đào bung nở viên mãn, làm say lòng bao du khách ghé thăm. Nơi nhiều hoa đào nhất là bản Loóng Luông - bản người Mông nằm ngay trên Quốc lộ 6. Ngoài ra, mọi con đường vào các bản làng đều phủ sắc thắm hoa đào. Mộc Châu còn sở hữu vô số loại đào khác nhau, từ đào rừng, đào bích, đào phai, đào trắng, đào mèo cho đến các giống đào ăn quả như đào Pháp, đào Mỹ… Chỉ có ở đây, bạn mới bắt gặp nhiều hình ảnh sinh động của những tán đào trắng kề dáng đọ sắc bên những tán bích đào.
Nếu có thời gian chạy quanh cung đường xuân Tây Bắc, từ Mộc Châu, Sơn La vòng lên Lai Châu, Điện Biên, rẽ sang Sapa, Lào Cai... bạn sẽ thấy sắc thắm hoa đào ngự trị khắp nơi. Cũng là đào phai, cũng sắc hồng phơn phớt, cũng thân cành rêu mốc xù xì cổ thụ, nhưng đào rừng khác hẳn với đào vườn trồng dưới xuôi. Gốc đào rừng dũng mãnh phong sương, sắc hoa như thắm hơn, mơn mởn sức sống hơn. Cũng phải thôi, bởi đào rừng đâm chồi trong cái lạnh tê tái của núi rừng, nở hoa giữa núi non hùng vĩ, khoáng đạt, chẳng phải chen chúc trong phố phường chật hẹp.
E ấp sắc hoa ban
Không kiêu sa khoe sắc thắm như hoa đào, hoa mận núi rừng Tây Bắc có một loài hoa cứ vào dịp tháng Hai âm lịch là e ấp, ngại ngùng hé nở. Mỗi hoa ban có 4 – 5 cánh và có nhiều màu sắc như ban đỏ, ban tím nhưng nhiều nhất vẫn là ban trắng. Đứng dưới chân núi nhìn lên, bạn sẽ thấy ban nở trắng núi rừng, dọc ngang trên các con đường, lấm chấm trắng lưng chừng đồi. Lên tới đỉnh cao, bốn bề mát rượi, gió tạt ngang, mang theo hương thơm của hoa ban. Những năm hoa nở khắp vùng, hương thơm ngan ngát là hứa hẹn một mùa mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
Với sắc trắng tinh khôi, những cánh hoa ban tượng trưng cho vẻ đẹp trong trẻo của các thiếu nữ dân tộc Thái. Và lạ một điều, hễ chỗ nào có hoa ban là có người Thái, và đến mùa ban nở họ lại tranh thủ những lúc đi nương rẫy về hái một giỏ hoa để chế biến thành những món ngon, mới lạ như hoa ban xào, nộm hoa ban, canh hoa ban, hoa ban nhồi cá, nhồi thịt gà nướng…
