Mầm đá, cuốn sủi, thắng cố… là những món ngon ở Sa Pa mà du khách chỉ nghe tên đã thấy tò mò.
1.Mầm đá
Món ăn này không chỉ có trong truyện cổ Trạng Quỳnh dâng vua mà thực sự tồn tại ngoài đời thực. Chỉ khác là thứ rau lạ này không tốn nhiều thời gian chế biến, thậm chí chỉ cần chần sơ qua nước sôi là có thể ăn được. Ở Sa Pa, rau cải mầm đá chỉ xuất hiện từ khoảng tháng 11 đến tháng 3 âm lịch, không dễ để tìm mua.
Mầm đá có vị như ngồng cải bình thường nhưng ngọt và thơm hơn, thường dùng kèm với muối vừng hoặc trứng dầm nước mắm. Mầm đá xào thịt trâu là món ăn gây hứng thú cho dân nhậu, nhất là khi bên cạnh có chén rượu San Lùng
2.Cuốn sủi
Đây là món ăn độc đáo của Lào Cai, còn được biết với tên gọi là phở khan. Cuốn sủi bao gồm bánh phở, củ dong rang giòn, thịt bò, rau thơm, lạc rang, hạt tiêu, ớt và nước sốt đặc biệt chế biến từ nhiều loại gia vị. Trộn đều các thành phần và ăn kèm với rau sống, bữa sáng quen thuộc ở vùng cao có hương vị thật khó quên.
Thời tiết đặc biệt ở Sa Pa khiến món cay nóng này phù hợp để ăn vào cả bốn mùa.
3.Thắng cố
Món ăn của người dân tộc H’mông được giữ cách chế biến cổ truyền tại các phiên chợ Bắc Hà, Mường Khương, Sa Pa. Một chảo thắng cố bao gồm thịt và nội tạng ngựa được ninh nhừ trên bếp than. Nguyên liệu được ướp sẵn với thảo quả, quế chi, hoa hồi và nhiều gia vị truyền thống khác.
Thắng cố không phải là món ăn bắt mắt, thậm chí hương vị cũng khiến nhiều du khách e ngại. Tuy vậy, ai lên Sa Pa mà không ăn thắng cố thì xem như chưa thực sự tìm hiểu về ẩm thực phố núi. Thắng cố ăn cùng cải mèo và nước chấm pha ớt Mường Khương là hợp vị nhất.
4.Lẩu cá hồi
Khí hậu ôn đới và cận nhiệt đới ở Sa Pa đã khiến người dân nơi đây nuôi thành công cá hồi, tạo nguồn thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao mà không phải nhập khẩu từ các nước khác. Từng thớ cá săn chắc, ngọt thịt, màu hồng cam đẹp mắt kết hợp với măng chua, lá giang, bông bí, hoa chuối… trong món lẩu thơm ngon khiến du khách thích thú khi đến thăm vùng đất này. Ngoài lẩu, cá hồi còn có thể chế biến thành món nướng, món gỏi, nấu cà ri.
5.Thịt gừng
Món ăn truyền thống của người Nùng Dín được làm từ các loại xương sườn, xương sống và thủ lợn. Những nguyên liệu này được đem băm nhỏ rồi bóp cùng muối, một ít rượu ngô và khá nhiều gừng tươi giã nhỏ vắt nước. Sau đó, phần thịt đã sơ chế này được mang bỏ vào chum và đổ nước lên, đậy kín, bao giờ muốn ăn mới lấy ra nấu. Món thịt gừng hấp hoặc thịt gừng kho sền sệt đều rất đưa cơm.
6.Thịt lợn cắp nách
Lợn được nuôi thả rong nên sức đề kháng tốt, ăn cây củ dại hàng ngày nên thịt ngọt tự nhiên, không lẫn với các loại thịt khác.
Một con lợn bản chỉ nặng chừng 10 kg, được chế biến thành món hấp, nướng, xào, quay. Muối chấm để ăn các món này được giã cùng ớt xanh, lá nhội, hạt dổi, mắc khén.
7.Đồ nướng
Tiết trời buổi tối ở Sa Pa khiến người ta muốn ngồi bên lửa than và chờ đợi những xiên thịt chín đều. Thịt lợn cắp nách, bò cuốn cải mèo, chả cá hồi, cơm lam, trứng nướng đều tỏa mùi thơm ngào ngạt, kích thích vị giác. Gia vị vùng cao khiến những nguyên liệu đơn giản trở thành món ăn khó quên, nhất là khi được thưởng thức cùng những người thân yêu trong kỳ nghỉ.
8.Rau cải mèo
Cải mèo lá xoăn, màu xanh sẫm, giòn và ngọt hơn cải thường. Mỗi mâm cơm của người dân phố núi Sa Pa ngoài những món thịt thì không thể thiếu đĩa rau cải mèo xào với mỡ đông, thoảng chút cay nồng của gừng tươi. Để cải không mất đi vị ngọt tự nhiên, người nấu dùng tay ngắt rau thành đoạn chứ không dùng dao cắt. Cải mèo cũng thường được dùng để ăn lẩu.
9.Gà đen
Gà đen còn được gọi là gà ác, có phần da màu đen, xương giòn, thịt thơm ngọt. Ở Sa Pa, món ăn nổi tiếng nhất được chế biến từ nguyên liệu này là gà đen nướng mật ong. Trước khi phết lớp mật ong, gà được làm sạch và tẩm ướp gia vị đậm hương núi rừng. Gà bén lửa than chín đều, thực khách chấm với muối tiêu chanh, ăn kèm lá bạc hà.
10.Thịt trâu gác bếp
Món ăn này vốn dĩ được chế biến bởi người Thái đen, nhằm dự trữ thực phẩm cho mùa mưa lũ hoặc những chuyến đi rừng dài ngày. Những mảng thịt thăn, thịt bắp được cắt dọc, ướp gia vị, lá rừng rồi treo lên gác bếp hun khói. Thịt trâu được hạ xuống sau 8 tháng đến một năm.
Khói ám lâu ngày khiến thịt trâu có mùi hắc hơi khó ngửi, tuy nhiên càng nhai càng ngọt, từng thớ thịt cay thơm khiến những ai từng thưởng thức khó lòng quên được.
